Trong xã hội nào đi nữa thì một người có văn hóa trước hết phải là một người có ứng xử cá nhân phù hợp với các quy tắc cư xử chuẩn mực chung của xã hội. Sau nữa, bản thân người đó cũng phải biết cách làm cho mình trở nên đồng điệu và hòa nhập với cộng đồng những người xung quanh.
Tôi còn nhớ một câu định nghĩa rất hay của Edouard Herriot: “Văn hóa là cái gì còn lại khi tất cả những cái khác bị quên đi, là cái vẫn thiếu khi người ta đã học hết tất cả”. Việc rèn luyện và trau dồi văn hóa phải là việc học hỏi cả đời, sẽ không bao giờ và không khi nào là đủ. Chính vì vậy tất cả mọi người cần phải thường xuyên học hỏi cách rèn luyện và trau dồi thêm văn hóa, tự điều chỉnh bản thân sao cho phù hợp với các chuẩn mực và quy tắc chung của xã hội.
THU TÂM (Q. Bình Thạnh TPHCM)
Chào cờ là văn hóa
Thuở nhỏ, có lần ba chở tôi dạo chơi công viên Quang Trung (TP Quy Nhơn, Bình Định) thì một buổi mít tinh chào cờ ở đây được cử hành nhân dịp kỷ niệm ngày thành lập Đảng 3-2. Ba tôi vội tấp vào lề đường, đứng thẳng người nghiêm trang, mắt nhìn về hướng quốc kỳ đang kéo lên gần đó.
Tôi cũng trông thấy nhiều người giống như ba tôi vậy. Lúc ấy, mới học lớp 1 nên tôi chưa hiểu điều gì cả. Sau chào cờ, ba tôi bảo: “Gặp lễ chào cờ, mọi người Việt Nam đều làm như vậy. Đó còn là tinh thần tự hào độc lập dân tộc đó con”.
Những năm tháng phổ thông, tôi háo hức được chào cờ mỗi sáng thứ 2. Rồi lên đại học, đáng ngạc nhiên là không còn những buổi chào cờ uy nghiêm như thế nữa. Tôi cũng có dịp đến nhiều sân vận động để xem đá bóng như sân Qui Nhơn (Bình Định), sân Thống Nhất, sân QK 7 tại TPHCM, sân Gò Đậu, sân Long An… thì thấy chuyện chào cờ rất thiêng liêng trước mỗi trận đấu ở mỗi nơi mỗi khác.
Có nơi, chào cờ trước trận đấu như có lệ; người thì cười giỡn, kẻ khác thì tiếp tục… ngồi bệt cho đỡ mệt chăng?! Ngay tại sân Thống Nhất trong dịp tổ chức Cúp bóng đá TPHCM mở rộng vào tháng 10 này, dù có đội tuyển Việt Nam tham gia nhưng nhiều người vẫn không nghiêm túc khi chào cờ.
Người có văn hóa không chỉ thể hiện trong lời ăn tiếng nói cụ thể mà còn phải thể hiện thái độ văn hóa tại sân vận động và ở những nơi công cộng khác khi quốc ca nổi lên.
DIỆU HOÀN
Giúp lớp trẻ có lối sống tích cực
Những người có văn hóa là người luôn mang trọng trách dâng hiến cái đẹp cho cộng đồng. Ở nghĩa hẹp hơn, người có văn hóa là những người tốt bụng, biết tiết chế những ham muốn cá nhân để mưu cầu lợi ích từ nhỏ đến lớn cho xã hội và gia đình. Với giới trẻ, đơn giản hơn, có văn hóa là hoàn thành được vai trò “con ngoan, trò giỏi, bạn tốt”.
Nhìn lại những năm gần đây, thực tế giáo dục - đào tạo cho thấy, chúng ta chưa thực sự chú trọng cải tiến phần giáo dục công dân. Phải chăng giáo khoa khô cứng với những bài giảng thiếu sinh động đã khiến cho học sinh khó nhận thức về giá trị sống đẹp ngay từ tuổi ấu thơ? Trong một cuộc thăm dò bỏ túi mới đây với học sinh ở một số trường tiểu học và trung học, các em cho rằng người có văn hóa là: “… giỏi ngoại ngữ, thành thạo vi tính, ăn mặc đẹp. Ước mơ là: được đi du học, làm ca sĩ, người mẫu, diễn viên, MC chuyên nghiệp…”.
Như thế, người có văn hóa trong mắt giới trẻ thật “thời thượng”! Tất nhiên, chỉ là thăm dò, chúng ta không thể trách cứ lớp trẻ về những “lỗ hổng” trong quá trình học làm người.
Cần xem nhà trường thực sự là cái nôi nuôi dưỡng tâm hồn và trí tuệ, giúp học sinh lớn lên thành người hoàn thiện, sớm tạo ra sức đề kháng từ lòng tự hào dân tộc cho lớp trẻ, biết tiếp thu có chọn lọc các trào lưu văn hóa quốc tế. Nhà trường và gia đình cần song song thực hiện nhiệm vụ truyền thụ tri thức khoa học và nhân sinh quan để lớp trẻ biết hướng tới lối sống đẹp theo chuẩn mực xã hội.
Cần quảng bá văn hóa Việt thông qua nhiều bài học, nhiều hình tượng cụ thể và trực quan, giảm thiểu phần lý luận khô khan. Từ đó, tạo ra nếp nghĩ và mô hình chuẩn mực trong ý thức non trẻ của học sinh về con người có văn hóa hiện nay: hiện đại và dân tộc, giúp giới trẻ biết cách giao tiếp ứng xử và có thái độ sống tích cực.
LIÊN HÙNG (quận 9 - TPHCM)
0 comments:
Post a Comment